Het gevaar van emoji’s
Het internet staat er vol mee en zelf gebruik je ze vast ook dagelijks in online gesprekken: emoji’s. Het zijn de kleine symbooltjes of plaatjes die een invulling aan je gesprek kunnen geven waar woorden tekort schieten. Maar wat voor jou een vanzelfsprekende interpretatie is van een emoji, kan voor de ontvanger soms heel gek, dubbelzinnig of kwetsend zijn. Iets om even bij stil te staan. ?
Emoji’s, ook wel bekend als ideogrammen of emoticons, komen oorspronkelijk uit Japan maar hebben inmiddels de hele wereld veroverd. De Britse taalwetenschapper Vyvyan Evans beweert zelfs dat emoji’s de snelst groeiende taal ter wereld is. Sinds mensen vandaag de dag soms meer online communiceren dan face-to-face contact hebben, kunnen emoji’s een fijne en bovenal universele aanvulling zijn. Toch zorgt het ook vaak genoeg voor misverstanden.
Uiterlijke verschillen
Per communicatieplatform verschilt het uiterlijk van emoji’s aanzienlijk en daarmee ook de positieve of negatieve boodschap die de zender mee wil geven in het gesprek. Uit onderzoek van Ph.D. student in Computer Science Hanna Miller blijkt dat de Grinning face with smiling eyes emoji (zie afbeelding) bij Apple gebruikers over het algemeen als negatief wordt ervaren. Dezelfde emoji wordt, met een ietwat ander uiterlijk, als positief ervaren bij onder meer Microsoft, Samsung en Google gebruikers. Het kan dus zijn dat jij – met je nieuwste iPhone in je hand, een ietwat negatief of sarcastisch bedoelde emoji verstuurd, maar dat je gesprekspartner met een Samsung denkt dat je heel blij bent. Dit is het geval bij veel emoji’s. Neem maar eens een kijkje op de emojipedia, de Wikipedia van emoji’s. Gelukkig heeft Samsung dit ook opgemerkt, en hebben ze sinds kort een emoji update vrijgegeven waarbij emoji’s meer in lijn zijn met andere besturingssystemen.
Van leuk naar belediging
Het gevaar van emoji’s ligt niet alleen in de verschillende looks van het plaatje, maar soms ook in de interpretatie van eenzelfde plaat. Emoji-onderzoeker en kunstenares Lilian Stolk schreef ‘het Zonder Woorden Boek’: een boek over hoe verschillende culturen emoji’s anders gebruiken en interpreteren. Volgens Stolk en ook taaldeskundige Lieke Verheijen worden emoji’s net als gelaatsuitdrukkingen en handgebaren, per cultuur verschillend gebruikt. Ook de humoristische kant van het gebruik is beïnvloed door je omgeving. Een bepaald plaatje kan dus als universeel lijken, maar jouw betekenis ervan is soms heel erg plaats gebonden.
Het mag dus duidelijk wezen; wat voor jou als vanzelfsprekend geldt, hoeft voor een ander niet per se ook vanzelfsprekend te zijn. Emoji’s zijn niet altijd zo neutraal als ze lijken. Toch is het gebruik ervan een fijne aanvulling op onze geschreven teksten. Dat beaamt ook de Britste taalwetenschapper Evens: ‘Als je beweert dat emoji’s ons minder goed laten zijn in communiceren, is dat hetzelfde als zeggen dat het gebruik van gezichtsuitdrukkingen in gesprekken je ideeën moeilijker maken om te begrijpen’.
Dus, “Koffie? ?”*
